Jan Cybis (1897-1972) pochodził ze Śląska Opolskiego. Studiował na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Później spędził kilka lat w Paryżu, gdzie Jego styl malarstwa pozostawał pod wpływem francuskiego postimpresjonizmu. Jan Cybis był jednym z przedstawicieli tzw. nurtu kolorystycznego w okresie międzywojennym. Malował głównie pejzaże, portrety i martwe natury.
W czasie wojny artysta zaczął spisywać swoje myśli o sztuce. Tak powstały „Notatki malarskie”, uzupełniane przez następnych kilkadziesiąt lat.
Po wojnie Cybis został profesorem warszawskiej ASP, wykładał także w artystycznej uczelni w Sopocie. Tematyka jego obrazów została poszerzona o wrażenia z licznych podróży, między innymi do krajów śródziemnomorskich, Chin i Egiptu.
Po śmierci artysty ustanowiono doroczną nagrodę malarską jego imienia.
W średzkim muzeum można również podziwiać Skarb Erfurcki pochodzący ze średniowiecznej dzielnicy żydowskiej niemieckiego miasta. Waży on łącznie prawie 30 kilogramów i zawiera 3142 srebrne francuskie monety, 14 sztab srebra oraz ponad 600 sztuk wyrobów złotniczych: pierścionków, brosz, fragmentów pasów i okuć szat. Najważniejszym elementem skarbu jest złoty pierścień weselny z początku XIV wieku, który był najważniejszym elementem ceremonii weselnych.
Erfurcka gmina żydowska powstała w końcu XI wieku i znajdowała się w centrum miasta. W jej obrębie funkcjonowała między innymi jedna z najstarszych europejskich synagog. Po pogromie w roku 1349 gmina została zlikwidowana i odrodziła się dopiero w XIX wieku. Po kolejnym zniszczeniu w latach trzydziestych tzw. nowa synagoga powstała w roku 1952. Była to jedyna żydowska świątynia wybudowana na terenie NRD.
- Zapraszamy także na nasze tradycyjne wykłady muzealne – mówi Renata Mazur, kierownik działu naukowo-oświatowego. – 19 marca o godzinie 15.30 dyrektor Grzegorz Borowski opowie o archeologicznych ciekawostkach Środy Śląskiej i okolic.