Grupa Oto:     Bolesławiec Legnica Środa Śl. WielkaWyspa Wrocław Powiat Wrocławski Nieruchomości Dobre Miejsca Dolny Śląsk

Bolesławiec
Węgierscy ss-mani pod Bolesławcem

     autor:
Share on Facebook   Share on Google+   Tweet about this on Twitter   Share on LinkedIn  
Nim Heinrich Himmler stał się jednym z największych zbrodniarzy dwudziestego wieku, był wcześniej chorowitym, nie wyróżniającym się sadystycznymi skłonnościami młodzieńcem. Studiował rolnictwo na Uniwersytecie Technicznym w Monachium, uzyskując tam w 1922 roku dyplom. Krótko pracował potem jako konsultant w fabryce nawozów.
Węgierscy ss-mani pod Bolesławcem

Węgierscy ss-mani pod Bolesławcem
kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.Węgierscy ss-mani pod Bolesławcem
kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.Węgierscy ss-mani pod Bolesławcem
kliknij na zdjęcie, aby powiększyć.

Dopiero stając na czele zbrodniczej Schutzstaffel realizował swoje upiorne ambicje, rozwijając i umacniając wydumaną teorię germańskiego nadczłowieka. Gdy odnoszone w pierwszych latach drugiej wojny światowej sukcesy niemieckich wojsk stały się przeszłością i brakowało „odpowiedniego” rasowo rekruta, jego Waffen SS - nie bacząc na „czystość krwi” - rozpoczęła tworzyć militarne formacje z ludzi, nie legitymujących się „aryjskim” rodowodem.

Już w 1941 roku powstały pierwsze, obcokrajowe legiony, które z czasem zaczęto przekształcać w dywizje bądź pułki. W 1943 roku militarne związki „Flandria”, „Norwegia” i „Dania” przekształcono w wielonarodowe jednostki Waffen SS.” Dowodzący nimi niemieccy oficerowie często drwili sobie z zagranicznych żołnierzy, co powodowało nawet otwarte bunty podwładnych.

W Szegedzie, siedzibie węgierskiego V Korpusu, 15 sierpnia 1944 roku powstała Kampfgruppe SS "Deak", zbliżona liczebnością do batalionu. Jej formalnym dowódcą został Laszlo Vitéz von Déak. 22 września jego żołnierzy wysłano do zwalczania jugosłowiańskiej partyzantki Tity, skąd po wysokich stratach wycofano ją z walk - a w listopadzie włączono do formowanej 25. Dywizji SS. Na dowódcę wyznaczono Josefa Grassy, w istocie swoisty nadzór nad formacją sprawować miał niemiecki SS-Standartenführer (odpowiednik stopnia pułkownika w Wehrmachcie) Thomas Müller. Niemal wszystkie stanowiska dowódcze były zresztą zdublowane przez oficerów niemieckich.

Pod koniec listopada 1944 roku Węgrzy trafili na poligon w Świętoszowie, tam też przybywały kolejne, uzupełniające transporty madziarskich żołnierzy z różnych rozbitych jednostek. 27 listopada doszło do znamiennego wydarzenia - jeden z eszelonów z Węgrami zaatakowały alianckie samoloty, zabijając niemal ośmiuset z nich. W pierwszych dniach grudnia liczebność formowanych ugrupowań wzrosła do blisko dwudziestu dwóch tysięcy osób, Węgrzy otrzymali mundury Waffen SS z literą H na patce kołnierza – od Hungaria.

Sowiecka ofensywa w 1945 roku wymusiła likwidację świętoszowskiego poligonu - już 8 lutego najlepiej wyszkoleni żołnierze, wydzieleni z dwóch formowanych węgierskich dywizji, utworzyli pułk alarmowy Waffen SS pod dowództwem SS-Standartenführera Bela Peinlicha. Miał on bronić przedpola Świętoszowa, osłaniając wycofywanie pozostałych żołnierzy węgierskich. W tym celu przekazano pułkowi alarmowemu większość broni, będącej w dyspozycji dwóch węgierskich dywizji.

Pułk zasilono ponadto estońskim batalionem alarmowym SS oraz węgierskim batalionem narciarskim SS. Formacje te rozmieszczono przy rzece Bóbr, pomiędzy Lesznem Górnym a Trzebieniem.

9 lutego wzdłuż linii kolejowej Legnica – Żagań uderzyły sowieckie czołgi, w tym jednostki dysponujące dostarczonymi w ramach pomocy materiałowej amerykańskimi Shermanami. Sowieci szybko oskrzydlili Trzebień Mały, główny punkt oporu jednego z pułkowych batalionów, po czym przeprawili się przez Bóbr. Broniący Leszna Górnego inny batalion w trakcie boju został wyparty z przygotowanych pozycji. Walki z różnym nasileniem toczyły się również nocą, Węgrzy zostali okrążeni w Pstrążu. Następnego dnia rano do wsi przebił się z odsieczą batalion estoński SS, jednak krasnoarmiejcy rychło domknęli okrążenie.

11 lutego udaną próbę odblokowania Pstrąża przeprowadził czwarty batalion węgierskiego pułku alarmowego, który znalazł się poza okrążeniem, dzięki temu zamknięte siły uszły na zachód. Pułk alarmowy zajął następnie pozycję na Kwisie, pomiędzy Łozami a północnym skrajem Świętoszowa i na południe od tej wsi.

Węgrzy, teraz słabo naciskani przez Sowietów, utrzymali swoje pozycje do 14 lutego. Wcześniejsze, krótkie, ale bardzo ciężkie walki przyniosły jednak Madziarom wysokie straty – pułk tworzyło teraz zaledwie niewiele ponad tysiąc żołnierzy, wycofujących się z 25. Dywizją Węgierskią SS. W marcu 1945 roku dotarli z nią do Norymbergi.

2 maja, po krótkich walkach pod Salzburgiem, Węgrzy złożyli broń przed amerykańską 3 Armią. Josef Grassy po wojnie został wydany Jugosławii, tam skazany za zbrodnie wojenne w listopadzie 1946 roku zawisł na szubienicy.

Wiele lat po tych wydarzeniach na polach pomiędzy Gościszowem i Ocicami wygrzebano z ziemi srebrny pierścień SS …

Więcej informacji znajdziesz w gazecie średzkiej
Express Średzki


Zdzisław Abramowicz



OtoSroda.pl © 2007 - 2024 Otomedia sp. z o.o.
Redakcja  |   Reklama  |   Otomedia.pl
odwiedziny: 0